الکترود یون انتخابی سدیم ISE مدل FC300B Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۹٫۷۵ تا ۱۴ مناسب جهت اندازه گیری سدیم آزاد در آب، خاک، محصولات غذایی، سوپ، لبنیات، آب معدنی، نوشابه و آزمایشگاه دارای جنس بدنه glass
الکترود یون انتخابی سولفات سرب ISE مدل HI4112 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۴ تا ۷ مناسب جهت اندازه گیری سولفات سرب آزاد برای تعیین یون های سرب در آبکاری، خاک و به عنوان شاخصی برای تیتراسیون دارای جنس بدنه PEI [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی رفرنس HI5315 Half-Cells دارای کانکتور نوع BNC مناسب برای مورد استفاده برای تکمیل مدار الکتریکی و تأمین ولتاژ مرجع دارای جنس بدنه PEI
الکترود یون انتخابی سولفید نقره ISE مدل HI4115 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری pH بهینه برای سولفید ۱۲ تا ۱۴ و برای نقره ۲ تا ۸ به عنوان یک شاخص برای تیتراسیون با استفاده از نیترات نقره ، برای تعیین یونهای سولفید در آب، آب های طبیعی و خاک دارای جنس بدنه PEI [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی نقره، سولفید ISE مدل HI4015 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری pH بهینه برای نقره ۲ تا ۸ و برای سولفید ۱۲ تا ۱۴ مناسب جهت اندازه گیری نقره و سولفید آزاد برای تعیین یونهای سولفید در آب، آب های طبیعی و خاک و به عنوان یک شاخص برای تیتراسیون دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی پتاسیم ISE مدل HI4114 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۱٫۵ تا ۱۲ مناسب جهت اندازه پتاسیم آزاد برای تعیین یون های پتاسیم در آب ، خاک و نمونه های بیولوژیکی دارای جنس بدنه PEI, PVC [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی پتاسیم ISE مدل HI4014 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC دارای رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۱٫۵ تا ۱۲ مناسب جهت تعیین یون های پتاسیم در آب ، خاک و نمونه های بیولوژیکی دارای جنس بدنه epoxy, PVC
الکترود یون انتخابی نیترات ISE مدل HI4113 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۳ تا ۸ مناسب جهت اندازه نیترات آزاد برای تعیین نیترات آزاد در آب طبیعی (شیرین و دریا) و در نمونه های غذای امولسیون و گیاهان دارای جنس بدنه PEI, PVC [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی نیترات ISE مدل HI4013 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین۲ تا ۱۲ مناسب جهت اندازه گیری نیترات آزاد برای تعیین نیترات آزاد در آب طبیعی (شیرین و دریا) و در نمونه های غذای امولسیون و گیاهان دارای جنس بدنه epoxy, PVC
الکترود یون انتخابی سولفات سرب ISE مدل HI4012 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۴ تا ۷ مناسب جهت اندازهگیری سولفات سرب آزاد برای تعیین یونهای سرب در حمامهای آبکاری و به عنوان شاخصی برای تیتراسیون دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی فلورید ISE مدل FC301B Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۵ تا ۸ مناسب جهت اندازه گیری فلورید برای تعیین فلوراید آزاد در آب آشامیدنی، نوشابه، گیاهان، فرآورده های غذایی امولسیون شده، اسیدها و ترشی دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی یدید ISE مدل HI4011 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۲ تا ۱۳ مناسب جهت اندازهگیری فلورید برای تعیین یونهای یدید آزاد در نمونههای غذایی امولسیون ( نمک ید دار )، گیاهان و برای تیتراسیون دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی یدید ISE مدل HI4111 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۲ تا ۱۳ مناسب جهت اندازهگیری فلورید برای تعیین یونهای یدید آزاد در نمونههای غذایی امولسیون ( نمک ید دار )، گیاهان و برای تیتراسیون دارای جنس بدنه PEI [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی فلوراید ISE مدل HI4110 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۵ تا ۸ مناسب جهت اندازهگیری فلوراید آزاد در آب آشامیدنی، نوشابه، گیاهان، فرآوردههای غذایی امولسیون شده، اسیدها و ترشی دارای جنس بدنه PEI, epoxy [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی فلوراید ISE مدل HI4010 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۵ تا ۸ مناسب جهت اندازهگیری میزان فلوراید آزاد در آب آشامیدنی، نوشابه، گیاهان، فرآوردههای غذایی امولسیون شده، اسیدها و ترشی دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی کلراید ISE مدل HI4007 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH برای ۲ تا ۱۱ مناسب جهت اندازهگیری میزان کلراید یونهای کلراید آزاد در محصولات غذایی امولسیونی مانند سوپ و سس مایونز، نوشیدنیها، گیاهان، خاکها و به عنوان شاخص تیتراسیون دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی مس ISE مدل HI4008 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۳ تا ۷ مناسب جهت اندازهگیری میزان مس و به عنوان یک شاخص برای تیتراسیون دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی مس ISE مدل HI4108 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۳ تا ۷ مناسب جهت اندازهگیری مس به عنوان یک شاخص برای تیتراسیون با استفاده از املاح دارای جنس بدنه PEI [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی سیانید ISE مدل HI4009 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC دارای رنج اندازهگیری بهینه برای pHهای بزرگتر از ۱۱ مناسب جهت اندازهگیری سیانید برای تعیین یونهای سیانید آزاد در حمامهای آبکاری، فاضلاب و نمونههای گیاهی و خاک دارای جنس بدنه epoxy
الکترود یون انتخابی برومید ISE مدل HI4102 Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری بهینه pH بین ۲ تا ۱۲٫۵ مناسب جهت اندازهگیری برومید در گیاهان، خاک و به عنوان شاخصی برای تیتراسیون دارای جنس بدنه PEI [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی کادمیوم ISE مدل HI4004 Half-Cell دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازه گیری بهینه pH بین ۴ تا ۱۰ مناسب جهت اندازه گیری کادمیوم برای تعیین کلسیم آزاد در نوشیدنی ها، آب و آب دریا دارای جنس بدنه epoxy, PVC
الکترود یون انتخابی کلسیم ISE مدل HI4104 Calcium Combination دارای کانکتور نوع BNC رنج اندازهگیری pH بهینه بین ۴ تا ۱۰ مناسب جهت اندازهگیری میزان کلسیم آزاد در نوشیدنیها، آب و آب دریا دارای جنس بدنه PEI, PVC [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی کلراید ISE مدل HI4107 Combination دارای کانکتور نوع BNC دارای رنج اندازهگیری بهینه برای ۲ تا ۱۱ pH مناسب جهت اندازهگیری کلراید برای تعیین یونهای کلراید آزاد در محصولات غذایی امولسیونی مانند سوپ و سس مایونز، نوشیدنیها، گیاهان، خاکها و به عنوان شاخص تیتراسیون دارای جنس بدنه PEI [caption id="attachment_4031" align="alignright" width="150"] سنسور جامد[/caption] [caption id="attachment_4032" align="alignright" width="150"] حالت مخروطی[/caption]
الکترود یون انتخابی کربن دی اکسید ISE مدل HI4105 Combination دارای کانکتور نوع BNC دارای رنج اندازهگیری بهینه برای ۴٫۲ تا ۵٫۲ pH مناسب جهت اندازهگیری کربن دی اکسید برای تعیین کربنات CO2 در آب و نوشابه دارای جنس بدنه Delrin [caption id="attachment_4058" align="alignright" width="150"] قابلیت تعویض PTFE[/caption]
الکترود یون انتخابی یا الکترود ISE (مخفف ISE: Ion Selective Electrode) و یا الکترود SIE (مخفف SEI: Specific Ion Electrode) مبدل و یا سنسورهایی هستند که فعالیت یونهای خاصی را درون یک محلول به پتانسیل الکتریکی تبدیل مینمایند. ولتاژ اندازهگیری شده بصورت تئوری وابسته به لگاریتم فعالیتهای یونهای درون محلول مطابق معادله Nernst میباشد. الکترودهای ISE و یا یون انتخابی در تحقیقات شیمیایی و یا بیوشیمیایی در زمانیکه اندازهگیری غلظت یون خاصی در محلولهای آبی مورد نیاز است مورد استفاده قرار میگیرد.
اندازهگیری با الکترودهای ISE
جهت اندازهگیری میزان یونهای درون یک محلول، الکترودهای یون انتخابی بر اساس تئوری تغییر پتانسیل الکتریکی به دلیل تبادل یونی (تبادل یونی انجام شده بین محلول و غشای الکترود حساس یه یون مورد سنجش) به اندازهگیری میپردازند. نفوذ یونها از سمتی از محلول که دارای تراکم بیشتری است به سمتی که دارای تراکم کمتری است انجام میپذیرد که این نفوذ یونها باعث تغییر در ولتاژ تولید شده به وسیله الکترود ISE خواهد شد.
ولتاژ یک کمیت نسبی است و جهت اندازهگیری آن به یک ولتاژ رفرنس و یا مرجع نیز نیاز است. ولتاژ ثابت و یا رفرنس به وسیله الکترود مرجع و یا Reference تولید میگردد. میزان این ولتاژ ثابت است و هیچگونه وابستگی به یون مورد سنجش ندارد. لذا اختلاف پتانسیل حاصل از دو الکترود رفرنس و ISE بیان کننده میزان یونهای مورد سنجش درون محلول میباشد. بر این اساس میتوان گفت پی اچ مترهای موجود در بازار نیز از الکترودهای یون انتخابی و یا الکترود سنجش یونهای هیدروژن میباشند.
Ecell= Eise- Eref
اما چگونه ولتاژ تولید شده میزان غلظت یونهای درون یک محلول را نمایش میدهد؟
منحنی کالیبراسیون در این زمان به کمک ما میآید. همانطور که میدانید جهت کالیبراسیون از یک محلول استاندارد با میزان غلظت مشخص استفاده میشود (محلول بافر استاندارد). میزان pH/mV این محلول بصورت دقیق توسط یک pH/mV سنج اندازهگیری خواهد شد. سپس نمودار میلی ولت mV بر حسب غلظت ترسیم خواهد گشت.
حال محلول نمونهای که غلظت آن را نمیدانیم مورد اندازهگیری و سنجش قرار خواهد گرفت. همانطور که در بالا نیز ذکر شد مقدار میلی ولت محلول مورد آزمایش از اختلاف پتانسیل دو الکترود رفرنس و یون انتخابی به دست خواهد آمد. این مقدار بر روی منحنی ترسیم شده (در حافظه دستگاه) مشخص شده و مقدار غلظت متناظر با این اختلاف پتانسیل به نمایش در خواهد آمد.
یونهای قابل اندازهگیری
کاتیونها:
آمونیوم (+Ammonium-NH4)
باریوم (++Barium-Ba)
کلسیوم(++Calcium-Ca)
کادمیوم (++Cadmium-Cd)
مس (++Cupper-Cu)
سرب (++Lead-Pb)
جیوه (++Mercury-Hg)
پتاسیوم (+Potassium-K)
سدیم (++Sodium-Na)
نقره (+Silver-Ag)
آنیونها:
برومید (–Bromide-Br)
کلراید (–Chloride-Cl)
سیانید (–Cyanide-CN)
فلوراید (–Fluride-F)
ید (–Iodine-I)
نیترات (–Nitrate-NO3)
نیتریت (–Nitrite-NO2)
پرکلراید (–Perchloride-CLO4)
سولفاید (–Sulphide-S)
تیوسیانات (–Thiocyanate-SCN)
الکترودهای یون انتخابی و یا الکترود ISE
الکترودهای ISE موجود در این دستهبندی یا از نوع Half Cell هستند و یا از نوع Combination؛ الکترودهای Half Cell و یا نیم سلولی میتوانند یا نیم سلول مرجع باشد و یا نیم سلول اندازهگیری کننده یون مورد نظر، از هیچکدام از این الکترودها نمیتوان جهت اندازهگیری میزان یون مورد نظر به صورت مجزا استفاده نمایید. اما اگر قصد دارید چند یون مختلف را اندازهگیری نمایید، شاید از نظر اقتصادی مقرون به صرفهتر باشد که یک الکترود رفرنس Reference و به تعداد یونهایی که میخواهید اندازهگیری نمایید الکترود نیم سل ISE همان یون تهیه نمایید.
اما در صورتی که میخواهید تنها یک یون را اندازهگیری نمایید، بهتر از الکترودهای Combination و یا ترکیبی استفاده نمایید. درون الکترودهای ترکیبی هر دو نیم سل رفرنس و اندازهگیری کننده یون جای گرفتهاند و کاربر میتواند با تهیه یک الکترود به اندازهگیری بپردازد.
الکترود رفرنس و ISE به صورت مجزاCombination – هر دو نیم سلول رفرنس و ISE در یک محفظه جای گرفتهاند.
روشهای اندازهگیری
آنالیز یونی یک محلول بصورت تفاضلی با مشخص کردن یون مورد سنجش با استفاده از یکی از سه روش ذیل انجام میشود.
Direct Potentiometry
Incremental Methods
Potentiometric Titration
الکترودهای نیم سلولی شرکت هانا HANNA به همراه الکترد رفرنس جهت اندازهگیری دقیق و با تکرار پذیری بالا مورد استفاده قرار میگیرند، این درحالی است که از الکترودهای ترکیبی بیشتر جهت اندازهگیریهای بیرون از آزمایشگاه و یا میدانی استفاده میگردد.
الکترود رفرنس و الکترود ترکیبی
الکترود رفرنس جهت تولید یک ولتاژ ثابت و ارتباط الکترولیتی مورد استفاده قرار میگیرد. الکترود رفرنس جهت اندازهگیری بایستی به همراه الکترود نیم سل یون مورد انتخاب استفاده گردد. این در حالی است که الکترودهای ISE ترکیبی درون یک الکترود هر دو نیم سل رفرنس و یون انتخابی را دارا میباشند. الکترودهای ترکیبی همانند الکترودهای نیم سل دارای سرعت و انتخاب پذیری یکسانی هستند.